1939 Yılında Yaşanmş Olaylar

• 25 Ocak 1939 : Celal Bayar, Başbakanlık'tan çekildi.
• -Yeni Hükümeti kurmakla Dr. Refik Saydam görevlendirildi.
• Başbakan                    : Dr. Refik Saydam
• Adliye Bakanı              : Tevfik Fikret Sılay
• Milli Savunma Bakanı   : Gen. Naci Tınaz
• İçişleri Bakanı              : Faik Öztrak
• Dışişleri Bakanı            : Şükrü Saraçoğlu 
• Maliye Bakanı              : Fuat Ağralı
• Bayındırlık Bakanı         : Ali Çetinkaya
• Milli Eğitim Bakanı        : Hasan Ali Yücel
• Ekonomi Bakanı           : Hüsnü Çakır 
• Sağlık Bakanı               : Dr. Hulusi Alataş
• Gümrük ve İnşaat Bk.    : Ali Rıza Tarhan
• Tarım Bakanı                 : Muhlis Erkmen
• 27 Ocak 1939 : Kabine, TBMM'de oybirliği ile güvenoyu aldı. TBMM seçimlerin yenilenmesine karar verdi.
• 19 Şubat 1939 : Ülke genelinde 158 ayrı yerde yeni Halkevleri açıldı.
• 21 Mart 1939 : Kurtuluş Savaşı Komutanlarından Korgeneral Ali Hikmet Ayerdem (Doğumu:1877) öldü.
• 26 Mart 1939 : Milletvekili seçimleri yapıldı.
• 3 Nisan 1939 : TBMM açıldı. İsmet İnönü, Meclisin oybirliği ile yeniden Cumhurbaşkanlığına seçildi.
• - Dr. Refik Saydam istifa etti, Kabineyi Kurmakla tekrar görevlendirildi. TBMM'den güvenoyu aldı.
• 12 Mayıs 1939 : Türk-İngiliz Antlaşması imzalandı. Müşterek bildiri: "Türkiye Hükümeti ve Büyük Britanya Hükümeti bir saldırı hareketinin Akdeniz Bölgesinde bir savaşa yönelmesi halinde bilfiil işbirliği yapmaya ve güçlerinin bütünü ile yardım ve ilgiyi birbirlerine göstermeye hazır bulunduklarını beyan ederler..." İkinci Dünya Savaşı'nın ayak sesleri duyulmaya başlanmıştı.
• 23 Haziran 1939 : 'Türkiye ile Suriye arasında arazi mesailinin kati surette hallini mutazammın' antlaşma imzalandı. Bu antlaşmayla 'Hatay' sorunu çözümlendi.
• 29 Haziran 1939 : Hatay'ın Türk olan yöneticileri Hatay Cumhuriyeti'nin Anavatana bağlanmasını istediler. Olağanüstü toplanan Hatay Meclisi oybirliği ile Türkiye'ye katılma kararı aldı.
• 30 Haziran 1939 : TBMM, Hatay'ın Türkiye'ye katılmasını oybirliği ile onayladı.
• 5 Temmuz 1939 : CHP İl Başkanlıkları, Valilerin uhdesinden alındı.
• 7 Temmuz 1939 : Hatay İli kuruluş kanunu kabul edildi.
• 20 Temmuz 1939 : Samsun'da meydana gelen selde büyük hasar oldu.
• 23 Temmuz 1939 : Hatay'da törenle Fransız Bayrağı indirildi, Türk Bayrağı çekildi. Hatay'da kalan son Fransız birliği de aynı gün ayrıldı.
• 28 Temmuz 1939 : Demiryolu Aşkale'ye ulaştı.
• 1 Eylül 1939 : Alman orduları Lehistan'a girdi, İkinci Dünya Savaşı resmen başladı.
• 6 Eylül 1939 : Demiryolu Erzurum'a ulaştı.
• 10 Eylül 1939 : Karabük Demir ve Çelik fabrikaları üretime başladı.
• 22 Eylül 1939 : Dikili'de deprem. 22 kişi öldü, yüzlerce ev yıkıldı.
• 27 Eylül 1939 : Moskova'da Türk-Sovyet görüşmeleri Dışişleri Bakanları Saraçoğlu-Molotof arasında başladı.
• 17 Ekim 1939 : Moskova'da 21 gündür süren Türk-Sovyet görüşmeleri kesildi.
• 19 Ekim 1939 : Türkiye-Fransa-İngiltere arasında Üçlü Yardım (Ankara Paktı) imzalandı. Antlaşma hiçbir devlete karşı olmayarak, yalnız savunma amaçlı olarak düzenlenmişti. Bu antlaşmanın yüklediği koşullar arasında, Türkiye'nin SSCB ile silahlı bir antlaşmazlığa düşmeyeceğine dair açık kayıtlar konulmuştu.
• 22 Ekim 1939 : Sivas Lokomotif Vagon Atölyesi faaliyete başladı.
• 26 Ekim 1939 : TBMM yeni binasının temeli atıldı.
• 22 Kasım 1939 : Tercan'da deprem.
• 20 Aralık 1939 : Kurtuluş Savaşı Komutanlarından Orgeneral Yakup Şevki Subaşı (Doğumu:1876) öldü.
• 25 Aralık 1939 : Kurtuluş Savaşı Komutanlarından Korgeneral Ömer Halis Bıyıktay (Doğumu:1883) öldü.
• 27 Aralık 1939 : Cumhuriyet tarihinin en büyük felaketlerinden birisi olan Erzincan depremi. 40.000 kişi öldü. Binlerce kişi evsiz kaldı. 

1938 Yılında Yaşanmş Olaylar

• 1 Ocak 1938 : Denizbank kuruldu.
• 10 Şubat 1938 : Gölcük’te yeni bir Tersane yapılmasına karar verildi.
• 25 Şubat 1938 : Başbakan Celal Bayar, Balkan Paktı hazırlıkları için, Yunan, Yugoslav ve Romen Başbakanlarıyla toplantı yaptı.
• 6 Mart 1938 : Atatürk’e Türk doktorları tarafından ilk konsültasyon yapıldı.
• 13 Mart 1938 : Kurtuluş Savaşı komutanlarından Orgeneral Cevat Çobanlı (dog:1871) öldü.
• 31 Mart 1938 : Cumhurbaşkanlığı Genel Sekreterliği tarafından Atatürk’ün hastalığı ile ilgili ilk resmi tebliğ yayınlandı.
• 14 Nisan 1938 : İzmir Konak Vapur İskelesi hizmete açıldı.
• 19 Nisan 1938 : Kırşehir’de deprem.
• 25 Nisan 1938 : Başbakan Bayar ve Dışişleri Bakanı Saraçoğlu, Balkan Paktı ile ilgili görüşmeler için Atina’ya gittiler.
• 27 Nisan 1938 : Yunanistan ile Dostluk Antlaşması imzalandı.
• 8 Mayıs 1938 : Başbakan Bayar, Yugoslavya’ya gitti.
• 1 Haziran 1938 : Atatürk, doktorların tavsiyeleri üzerine İstanbul Boğazı'nda demirleyen Savanora yatında kalmaya başladı.
• 29 Haziran 1938 : 150'liklerin Affedilmesine dair kanun Meclis'te kabul edildi.
• 5 Temmuz 1938 : Türk Ordusu Hatay'a girdi.
• 8 Temmuz 1938 : Hatay davası, Türkiye'nin istediği gibi çözümlendi.
• 2 Eylül 1938 : 'Hatay Cumhuriyeti' bağımsızlığını ilan etti. Cumhurbaşkanlığına Tayfur Sökmen seçildi.
• 15 Eylül 1938 : Atatürk, vasiyetnamesini yazdırdı. (Ölümünden sonra, 28.11.1938'de açılmıştır.)
• 16 Ekim 1938 : Atatürk'ün hastalığı hakkında günlük resmi bildiriler yayınlanmaya başlandı.
• 1 Kasım 1938 : TBMM'nin 4. Dönem, 4.Toplantı yılının açılışını Atatürk adına Başbakan Celal Bayar yaptı. Atatürk'ün açılış konuşması, Bayar tarafından okundu.
• 8 Kasım 1938 : Atatürk'ün sağlık durumunun ciddi bir hal alması üzerine, sabah ve akşam olmak üzere iki ayrı tebliğ yayınlanmaya başlandı.
• 10 KASIM 1938 : ATATÜRK; SAAT 09.05'DE İSTANBUL DOLMABAHÇE SARAYI'NDA VEFAT ETTİ. Müdavi ve Müşavir tabiplerin verdikleri son rapor; "Reisicumhur Atatürk'ün umumi hallerinde vahamet dün gece saat 24.00'te neşredilen tebliğden sonra her an artarak bugün, 10 İkinci teşrin (Kasım) 1938 Perşembe günü saat dokuzu beş geçe, Büyük Şefimiz derin koma içinde terki diyar etmişlerdir."
• Müdavi (tedavi eden) tabipler: Prof. Dr. Neşet Ömer İrdelp, Prof. Dr. Mim Kemal Öke, Dr. Nihat Reşat Belger.
• Müşavir (danışman) tabipler: Prof. Dr. Akil Muhtar Özden. Prof. Dr. Hayrullah Diker, Prof. Dr. Süreyya Hidayet Serter, Dr.   M. Kamil Berk, Dr. Abravaya Marmal.
• 11 Kasım 1938 : Anayasa'nın 34.maddesi uyarınca, Reisicumhur adayının seçilmesi için TBMM toplantısından önce Parti Grubu toplandı. Malatya Milletvekili İsmet İnönü, Parti Grubunda mevcut 323 Milletvekilinin 322 sinin oyu ile aday gösterildi. TBMM'de yapılan oylamada ise oybirliği ile (348 Milletvekili) Cumhurbaşkanlığına seçildi.
• - Başbakan Celal Bayar, istifasını Cumhurbaşkanı İsmet İnönü'ye sundu. İnönü yeni kabineyi kurmakla tekrar Celal  Bayar'ı görevlendirdi.
• 16 Kasım 1938 : Atatürk'ün naaşı halkın son kez görmesi amacıyla 19 Kasım'a kadar Dolmabahçe Sarayı'nda Katafalka konuldu. Halkın büyük ilgisi karşısında, yaşanan izdihamda 7'si kadın toplam 11 kişi ezilerek öldü.
• - Atatürk'ün cenaze namazını Diyanet İşleri Başkanı Ord.Prof. Şerafettin Yalkaya kıldırdı.
• - Kabine, 342 üyenin oybirliği ile güvenoyu aldı.
• 19 Kasım 1938 : Atatürk'ün Naaşı, 12 generalin eşliğinde Dolmabahçe Saray'ından alındı, Sarayburnu'ndan Zafer Muhribiyle, Yavuz Savaş Gemisi'ne taşındı. Yavuz, Ata'nın Naaşı'nı İzmit'te Tren'e bıraktı. Naaş, 20 Kasım'da Ankara'ya ulaştı. Ata'nın Naaşı'nın geçtiği tüm yerlerde Halk, O'nu son kez uğurlamak için yollara akın etmişti. İstanbul'dan Ankara'ya kadar mahşeri bir kalabalık Büyük Kurtarıcısını son kez selamlıyordu.
• 20 Kasım 1938 : Ankara'da 12 Milletvekili tarafından Tren'den alınan tabut, top arabasına konularak TBMM önündeki Katafalka yerleştirildi. Ankara ve civar illerden gelen Halk 2 gün 2 gece Ata'nın önünden son bir defa daha geçtiler.
• 21 Kasım 1938 : Atatürk'ün Naaşı, törenle Ankara Etnografya Müzesindeki geçici kabrine konuldu.
• -Türkiye Cumhuriyeti'nin 2. Cumhurbaşkanı, Atatürk'ün yakın arkadaşı İsmet İnönü, Atatürk için, Millete yayınladığı beyannamede; "Büyük Türk Milletine; Bütün ömrünü hizmetine vakfettiği sevgili milletinin ihtiram kolları üstünde, Ulu Atatürk'ün fani vücudu istirahat yerine tevdi edilmiştir. Hakikatte Yattığı yer, Türk Milletinin, O'nun aşk ve iftiharlarla dolu olan kahraman ve vefalı göğsüdür.
• Atatürk, tarihte uğradığımız en zalim ve haksız itham gününde meydana atılmış, Türk Milletinin masum ve haklı olduğunu iddia ve ilan etmiştir. İlk önce, ehemmiyeti kavranmamış olan gür sesi asla yıpranmayan bir kuvvetle nihayet bütün cihanın şuuruna nüfuz etmiştir.
•  ...
• Devletimizin banisi ve milletimizin fedakar, sadık hadimi, insanlık idealinin aşık ve mümtaz siması eşsiz Kahraman Atatürk; VATAN SANA MİNNETTARDIR! .... "
• 26 Kasım 1938 : İsmet İnönü'ye, Cumhuriyet Halk Partisi değişmez Genel Başkanı unvanı verildi.
• 28 Kasım 1938 : Atatürk'ün vasiyetnamesi açıldı. Atatürk, vasiyetnamesinde şu hususları belirtmiştir; "Malik olduğum bütün nukut ve hisse senetleri ile Çankaya'daki gayrimenkul ve gayrimenkul emvalimi Cumhuriyet Halk Partisi'ne atideki şartlarla terk ve vasiyet ediyorum.
• 1- Nukut ve hisse senetleri şimdiki gibi İş Bankası tarafından nemalandırılacaktır.
• 2- Her seneki nemadan bana nispetleri şerefi mahfuz kaldıkça, yaşadıkları müddetçe Makbule'ye ayda 1.000 lira, ve Rukiye ile Nebile'ye şimdilik 100'er lira verilecektir.
• 3- Sabiha Gökçen'e bir ev alınabilecek ayrıca para verilecektir.
• 4- Makbule'nin yaşadığı müddetçe Çankaya'da oturduğu ev de emrinde kalacaktır.
• 5- İsmet İnönü'nün çocuklarına yüksek tahsillerini ikmal için muhtaç olacakları yardım yapılacaktır.
• 6- Her sene nemadan mütebaki miktar yarı yarıya Türk Tarih ve Dil Kurumlarına tahsis edilecektir.
•      Kemal Atatürk
• 12 Aralık 1938 : Sivas-Erzincan demiryolu hizmete açıldı.
• - Diyarbakır-Cizre-Van demiryolu yapımına başlandı.
• 26 Aralık 1938 : CHP Olağanüstü Kurultayı'nca Kemal Atatürk 'Ebedi Başkan', İsmet İnönü 'Değişmez Başkan' seçildi.
• 28 Aralık 1938 : Milli Eğitim Bakanlığı'na Hasan Ali Yücel getirildi. 

1937 Yılında Yaşanmş Olaylar

• 5 Ocak 1937 : Malatya Milletvekili ve Başbakan İsmet İnönü ve 153 Milletvekilinin vermiş olduğu önerge ile Anayasa’nın 2.maddesi “Türkiye Devleti; Cumhuriyetçi, Halkçı, Devletçi, Laik ve İnkılapçıdır” şeklinde değiştirildi. Bu suretle ‘Altı Ok’ Anayasa’ya girmiş oldu.
• 3 Nisan 1937 : Karabük Demir Çelik Fabrikalarının temeli atıldı.
• 13 Nisan 1937 : Büyük Şair Abdülhak Hamit Tarhan (Doğumu:1851) öldü.
• 29 Mayıs 1937 : Türkiye ile Fransa arasında Hatay’ın mülki bütünlüğünü garanti eden antlaşma Cenevre’de imzalandı. Bu suretle Hatay, bağımsız oluyordu.
• 4 Haziran 1937 : Ziraat Bankası kanunu kabul edildi.
• 12 Haziran 1937 : Atatürk, çiftliklerini hazineye bağışladı.
• 8 Temmuz 1937 : Tahran’da Türkiye-Irak-İran-Afganistan arasında ‘Sadabat Paktı’ imzalandı.
• 20 Eylül 1937 : Türk Tarih Kurultayı, Atatürk’ünde katılımı ile başladı.
• - İzinli bulunan Başbakan İnönü’nün yerine Vekaleten Celal Bayar atandı.
• 27 Eylül 1937 : Büyük Dil Kurultayı, Dolmabahçe Sarayı’nda toplandı.
• 25 Ekim 1937 : İsmet İnönü Başbakanlıktan çekildi. Kabineyi kurmakla Celal Bayar görevlendirildi.
• - Celal Bayar, Kabinesini açıkladı.
• Başbakan            : Celal Bayar
• Adliye Bakanı       : Hilmi Uran
• Savunma Bakanı   : General Kazım Özalp
• İçişleri Bakanı       : Dr. Refik Saydam
• Dışişleri Bakanı     : Şükrü Saraçoğlu
• Maliye Bakanı       : Fuat Agrali
• Milli Eğitim Bk.      : Saffet Arıkan
• Bayındırlık Bakanı  : Ali Çetinkaya
• Ekonomi Bakanı    : Şakir Kesebir
• Sağlık Bakanı        : Dr. Hulusi Alataş
• Gümrük İnşaat Bk  : Rana Tarhan
• Tarım Bakanı         : Faik Kurdoğlu
• 1 Kasım 1937 : Atatürk, TBMM’nin 5.Dönem, 3.Toplantı yılında yaptığı konuşmada; “Sayın Milletvekilleri! Memnuniyetle görmekteyiz ki Cumhuriyet Rejimi, yurdumuzda huzur ve sükunun yerleşmesini temin etmiş bulunuyor... Milletimizin layık olduğu yüksek medeniyet ve refah seviyesine varmasını alıkoyabilecek hiçbir engel düşünmeye yer bırakılmadığını ve bırakılmayacağını huzurunuzda söylemekle bahtiyarım...Ordu, Türk Ordusu!... İşte bütün milletin göğsünü itimat, gurur duyguları ile kabartan şanlı ad!... Ordumuz; Türk topraklarının ve Türkiye idealini tahakkuk ettirmek için sarf etmekte olduğumuz sistemli çalışmaların, yenilmesi imkansız teminatıdır...” Atatürk’ün TBMM’ni son açış konuşmasıdır bu.
• 16 Kasım 1937 : Diyarbakır-Cizre demiryolu hizmete açıldı.
• 1 Aralık 1937 : Başbakan Celal Bayar, Cumhuriyet Halk Partisi grubunda 'Hatay' hakkında bilgi verdi.

1936 Yılında Yaşanmş Olaylar

• 9 Ocak 1936 : Ankara'da Dil, Tarih ve Coğrafya Fakültesi öğretime başladı.
• 25 Mart 1936 : Afyon-Karakuyu demiryolu hizmete açıldı.
• 26 Mart 1936 : Bozanözü-Isparta demiryolu hizmete açıldı.
• 24 Nisan 1936 : Yazar Sami Paşazade Sezai (Doğumu:1859) öldü.
• 6 Mayıs 1936 : Ankara'da Devlet Konservatuarı kuruldu.
• 18 Mayıs 1936 : Erzurum-Sivas demiryolu yapımına başlandı.
• 1 Haziran 1936 : Maliye Bakanlığı ve Tapu Kadastro Genel Müdürlüğü kanunları yürürlüğe girdi.
• 20 Temmuz 1936 : Montreux Antlaşması imzalandı. Lausanne Barış Antlaşması'nda Türkiye'nin Boğazlar üzerindeki haklarını kısıtlayıcı maddeler bulunmaktaydı. Montreux Antlaşması ile Türkiye, Boğazlar üzerindeki bütün haklarına kavuştu. Bu Antlaşma ile ticaret gemilerinin geçmesi serbest bırakıldı, savaş gemilerinin geçişinde ise, şartlar ayrıntılı olarak belirtilmiştir.
• 29 Ağustos 1936 : İstanbul'da, Haliç üzerinde Azapkapı ve Unkapanı'nı birbirine bağlıyacak olan Atatürk Köprüsü'nün temeli atıldı. (Eski köprünün adı Unkapanı köprüsü idi, bu sebeple halen Atatürk Köprüsü'ne Unkapanı Köprüsü de denmektedir.)
• 25 Eylül 1936 : Harp Okulu, İstanbul'da Harbiye'deki binasından Ankara'da yeni yapılan binasına taşındı.
• 26 Ekim 1936 : Kurtuluş Savaşı Komutanlarından ve savaş sonrasında İstanbul'a giren Türk Silahlı Kuvvetleri'nin Komutanı Korgeneral Şükrü Naili Gökberk (Doğumu:1876) öldü.
• 27 Aralık 1936 : İstiklal Marşımızın yazarı, büyük şair, mütefekkir ve din adamı Mehmet Akif Ersoy (doğ:1873) öldü. O tarihlerde Meclis'te Burdur Milletvekili olan M. Akif Ersoy'un Türk Silahlı Kuvvetleri'ne ithaf ettiği bu muhteşem şiir, 12 Mart 1921'de Meclis'te okunduğunda bütün Milletvekilleri tarafından büyük tezahüratlarla dakikalarca ayakta alkışlanmış ve kabul edilmiştir.

İSTİKLAL MARŞI :
(Beste:Zeki Üngör)

Korkma sönmez bu şafaklarda yüzen al sancak,
Sönmeden yurdumun üstünde tüten en son ocak.
O benim milletimin yıldızıdır, parlayacak;
O benimdir, o benim milletimindir ancak!

Çatma kurban olayım, çehreni ey nazlı hilal!
Kahraman ırkıma bir gül; ne bu şiddet bu celal?
Sana olmaz dökülen kanlarımız sonra helal.
Hakkıdır hakka tapan milletimin istiklal.

Ben, ezelden beridir hür yaşadım, hür yaşarım.
Hangi çılgın bana zincir vuracakmış, şaşarım?
Kükremiş sel gibiyim bendimi çiğner, aşarım;
Yırtarım dağları, enginlere sığmam, taşarım.

Garbın afakını sarmışsa çelik zırhlı duvar,
Benim iman dolu göğsüm gibi serhaddim var.
Ulusun, korkma, nasıl böyle bir imanı boğar,
Medeniyet dediğin tek dişi kalmış canavar?

Arkadaş, yurduma alçakları uğratma sakın!
Siper et gövdeni, dursun bu hayasızca akın.
Doğacaktır sana va'dettiği günler Hakk'ın,
Kim bilir, belki yarın, belki yarından da yakın!

Bastığın yerleri toprak diyerek geçme, tanı.
Düşün altındaki binlerce kefensiz yatanı.
Sen şehit oğlusun, incitme, yazıktır atanı;
Verme, dünyaları alsan da, bu cennet vatanı.

Kim bu cennet vatanın uğruna olmaz ki feda?
Şüheda fışkıracak toprağı sıksan şüheda,
Canı, cananı, bütün varımı alsın da Hüda,
Etmesin, tek vatanımdan beni dünyada cüda.

Ruhumu, senden, ilahi, şudur ancak emeli;
Değmesin mabedimin göğsüne namahrem eli,
Bu ezanlar ki şahadetleri dinin temeli,
Ebedi yurdumun üstünde benim, inlemeli!

O zaman vecd ile bin secde eder, varsa taşım;
Her cerihamdan, ilahi, boşanıp kanlı yaşım,
Fışkırır, ruh-i mücerret gibi yerden naşım;
O zaman yükselerek arşa değer, benim başım.

Dalgalan sen de şafaklar gibi ey şanlı hilal!
Olsun artık dökülen kanlarımın hepsi helal.
Ebediyen sana yok, ırkıma yok izmihlal!
Hakkıdır hür yaşamış bayrağımın hürriyet;
Hakkıdır hakka tapan milletimin istiklal!  

1935 Yılında Yaşanmş Olaylar

• 1 Şubat 1935 : Ayasofya, Müze olarak hizmete açıldı. Bizans'lılar döneminde yapılmış olan bu ünlü Kilise 1453'de Fatih Sultan Mehmet'in İstanbul'u fethinden sonra Cami haline getirilmişti.
• 8 Şubat 1935 : Milletvekili seçimleri yapıldı. (383 Erkek, 17 Kadın Milletvekili.)
• 1 Mart 1935 : Atatürk, 4. Defa Cumhurbaşkanı seçildi.
• 18 Nisan 1935 : İstanbul'da Uluslararası Kadınlar Kongresi toplandı.
• 9 Mayıs 1935 : Atatürk, CHP 4. Büyük Kurultayı'nın açılışında yaptığı konuşmada; "Kurultayın sayın üyeleri! ... Uçurum kenarında yıkık bir ülke. Türlü düşmanlarla kanlı boğuşmalar... Yıllar süren savaş... Ondan sonra, içeride ve dışarıda saygı ile tanınan yeni vatan, yeni sosyete, yeni devlet ve bunları başarmak için arasız, devrimler... İşte Türk genel devrimi..."
• 27 Mayıs 1935 : Ulusal Bayramlar ve Genel Tatiller hakkında kanun kabul edildi. Bu kanunla hafta tatili 'cuma' gününden 'pazar' gününe alındı.
• 10 Haziran 1935 : Mülkiye Mektebi'nin adı Siyasal Bilgiler Fakültesi olarak değiştirildi.
• 10 Temmuz 1935 : Ekonomi Bakanı Celal Bayar, Sovyet Sanayini incelemek üzere SSCB'ye gitti.
• 19 Ekim 1935 : Atatürk'e suikast amacıyla, Suriye'den Türkiye'ye sızan kişiler yakalandı.
• 20 Ekim 1935 : Genel nüfus sayımı yapıldı. Nüfusumuz; 16.158.018 kişi.
• 23 Ekim 1935 : Ergani-Mardin-Diyarbakır demiryolu hizmete girdi.
• - Etibank, kuruldu.
• 9 Kasım 1935 : Türk Mason Derneği, yayınladığı bir bildiriyle, çalışmasına son verdiğini açıkladı. Mallarını halkevlerine bağışladı.
• 13 Kasım 1935 : İtalya'nın Habeşistan'a saldırması üzerine, Türkiye'de tedbirler alındı. Batı Anadolu'nun stratejik bölgelerine yığınaklar yapıldı.
• 26 Kasım 1935 : Demiryolu Isparta'ya ulaştı.
• 29 Kasım 1935 : Paşabahçe cam fabrikası hizmete girdi.

1934 Yılında Yaşanmş Olaylar

• 3 Şubat 1934 : Atina'da, Balkan Paktı Türkiye, Romanya, Yunanistan ve Yugoslavya arasında imzalandı.
• 12 Şubat 1934 : Ünlü Türk Şair ve edibi Cenap Şahabettin (Doğumu:1870) öldü.
• 4 Mart 1934 : Üniversite ve yüksekokullara 'Devrim' dersi kondu.
• - Ankara Radyosu yayına başladı.
• 20 Mart 1934 : Ankara'da 'İnkılap Tarihi' Kürsüsü kuruldu.
• 31 Mart 1934 : İstanbul Üniversitesi'nin yeniden yapılandırılması için getirilen Prof. Malş, görevini tamamlayarak Türkiye'den ayrıldı.
• 15 Nisan 1934 : Kurtuluş Savaşı Komutanlarından Korgeneral Kemalettin Sami (Doğumu:1884) Paşa öldü.
• 14 Mayıs 1934 : İzmir Şehir Meclisi, bugünkü Enternasyonal Fuar'ın yerinde 460.000 metrekarelik bir Kültür park kurulmasına karar verdi.
• 21 Haziran 1934 : Soyadı Kanunu kabul edildi.
• 18 Ağustos 1934 : 5 gün sürecek olan 2. Dil Kurultayı başladı.
• 2 Eylül 1934 : İstanbul'da Kadıköy-Üsküdar arasında Tramvay işletmeye açıldı.
• 19 Ekim 1934 : Turhal Şeker Fabrikası hizmete açıldı.
• 12 Kasım 1934 : Muş'ta deprem. Büyük hasar var.
• 24 Kasım 1934 : Gazi Mustafa Kemal Paşa'ya 'Atatürk' soyadı verildi.
• 26 Kasım 1934 : Atatürk, İsmet Paşa'ya 'İnönü' soyadını verdi.
• - Efendi, Bey, Paşa vb. Lakap ve Unvanların kaldırılmasına dair kanun kabul edildi.
• 3 Aralık 1934 : Bazı kisvelerin giyilmeyeceğine dair kanun kabul edildi. Bu kanunla; ibadet dışında bazı elbiselerin dışarıda giyilmesi yasaklandı.
• 5 Aralık 1934 : İsmet İnönü ve 191 Milletvekilinin önergesiyle; Türk kadınına Milletvekili seçme ve seçilme hakkı verildi.
• 17 Aralık 1934 : 'Atatürk' soyadının başkası tarafından kullanılamayacağına dair kanun kabul edildi.
• 26 Aralık 1934 : Menemen'de Devrim Şehitleri için dikilen 'Kubilay Anıtı' büyük törenle açıldı.

1933 Yılında Yaşanmş Olaylar

• 1 Şubat 1933 : Bursa'da Türkçe ezanı protesto gösterileri.
• 6 Şubat 1933 : Gazi M. Kemal Paşa Bursa'da, Bursalılara seslendi: "...Konunun kesin nedeni din değildir. Kesin olarak bilinmelidir ki, Türk Milletinin milli dili ve milli benliği bütün hayatında hakim ve esas olacaktır.
• 22 Nisan 1933 : Osmanlı borçlarının tasfiyesi amacıyla, Türkiye ile Osmanlı Düyunu Umumiye Hamilleri arasında antlaşma sağlandı.
• 27 Nisan 1933 : Adana-Fevzipaşa demiryolu hizmete açıldı.
• 31 Mayıs 1933 : İstanbul Darülfünun'un ilgasına ve Maarif Vekaletince yeni bir üniversite kurulmasına dair kanun kabul edildi.
• 3 Haziran 1933 : Sümerbank'ın kurulmasına dair kanun kabul edildi.
• 8 Haziran 1933 : Halk Bankası ve Halk Sandıkları kurulmasına dair kanun kabul edildi.
• 29 Haziran 1933 : Sivas-Erzurum demiryolu hizmete açıldı.
• 2 Eylül 1933 : Ulukışla-Kayseri demiryolu hizmete açıldı.
• 9 Eylül 1933 : İleride İzmir Fuarı adını alacak olan, 9 Eylül Panayırı, Genel Kurmay Başkanı Mareşal Fevzi (Çakmak) Paşa tarafından açıldı.
• 26 Ekim 1933 : 'Genel Af' kabul edildi.
• 29 Ekim 1933 : Cumhuriyetin kuruluşunun 10.yılı kutlamaları. Gazi M. Kemal Paşa, daha sonra 10. yıl Nutku olarak adlandırılacak konuşmasında; "... Yurttaşlarım! Az zamanda çok büyük işler yaptık. Bu işlerin en büyüğü, temeli Türk kahramanlığı ve yüksek Türk kültürü olan Türkiye Cumhuriyetidir.... Fakat yaptıklarımızı asla kafi göremeyiz. Çünkü daha çok ve daha büyük işler yapmak mecburiyetindeyiz. Yurdumuzu dünyanın en mamur ve en medeni memleketleri seviyesine çıkaracağız. Milletimizi en geniş refah, vasıta ve kaynaklarına sahip kılacağız. Milli kültürümüzü, muasır medeniyet seviyesinin üstüne çıkaracağız...."
• 5 Kasım 1933 : Eskişehir şeker fabrikası hizmete açıldı.
• 3 Aralık 1933 : Maarif (Milli Eğitim) Bakanlığı, 'İnkılap Tarihi' dersinin liselerin her sınıfında okutulmasına karar verdi.

1932 Yılında Yaşanmş Olaylar

• 15 Ocak 1932 : Samsun'da heykeltıraş Krieppel tarafından yapılan Gazi Heykeli açıldı.
• 17 Ocak 1932 : Kurtuluş Savaşı Komutanlarından Korgeneral Ahmet Derviş (Doğumu:1884) Paşa öldü.
• 22 Ocak 1932 : İstanbul Yerebatan Camii'nde ilk defa Hafız Yaşar (Okur) tarafından Türkçe Kur'an okundu.
• 18 Şubat 1932 : Kurtuluş Savaşı Komutanlarından Korgeneral Nurettin (dog:1873) Paşa öldü.
• 19 Şubat 1932 : Halkevleri kuruldu. (8 Ağustos 1951'de kapatıldı.)
• 23 Nisan 1932 : Kütahya-Balıkesir demiryolu hizmete açıldı.
• 28 Haziran 1932 : Solhan (Hakkari) ilçesi kuruldu.
• 9 Temmuz 1932 : Türkiye, Milletler Cemiyeti'ne katıldı.
• 11 Temmuz 1932 : Gazi M. Kemal Paşa, Türk Tarih Kurumu Kurultayı'nın sonunda yaptığı konuşmada; "Dil işlerini de düşünmek zamanı gelmiştir. Türk dilinin, kendi benliğine, aslındaki güzellik ve zenginliğe kavuşması için bütün devlet teşkilatımızın, dikkatli, alakalı olmasını isteriz!..."
• 12 Temmuz 1932 : Türk Dil Kurumu kuruldu.
• 18 Temmuz 1932 : Ezanın Türkçe okunması Diyanet İşleri Başkanlığınca ilgililere duyuruldu ve  Ezan Türkçe olarak okunmaya başlandı.
•           Türkçe Ezan;  Tanrı uludur 
•                                   Şüphesiz bilirim, bildiririm 
•                                   Tanrı'dan başka yoktur tapacak 
•                                   Şüphesiz bilirim, bildiririm 
•                                   Tanrı'nın elçisidir Muhammed 
•                                   Haydin namaza 
•                                   Haydin felaha 
•                                   (Namaz uykudan hayırlıdır) 
•                                   Tanrı uludur 
•                                   Tanrı'dan başka yoktur tapacak
• 27 Temmuz 1932 : İzmir'de Atatürk Anıtı, İsmet Paşa tarafından açıldı.
• 1 Ağustos 1932 : Türkiye Güzeli Keriman Halis, Dünya Güzeli seçildi.
• 26 Eylül 1932 : 1.Türk Dil Kurultayı Dolmabahçe Sarayı'nda toplandı.
• 27 Eylül 1932 : Gazi M. Kemal Paşa, ABD'nin ünlü komutanı, 2.Dünya Savaşı'nda Uzak Şark'ta Japonları dize getiren beş yıldızlı General Mc. Arthur'u kabul etti. (Konuşma 1951'de açıklandı. Gazi bu konuşmada; yeni bir dünya savaşının yakın olduğuna, bu savaşta Amerika'nın tarafsız kalamayacağına, İtalya Başbakanı Mussolini'nin durumunu koruyamayacağına ve izlediği politikanın sonunda, bütün memleketlerinin elinden gideceğine, savaş sonrası Bolşevik tehlikesinin artacağına işaret etmiştir.)
• 1 Kasım 1932 : Gazi M. Kemal Paşa, TBMM'nin 4.dönem, 2.toplanma yılında yaptığı konuşmada; "Aziz arkadaşlarım! Beynelmilel siyasi ve iktisadi buhranlardan, beşeriyetin duymakta olduğu sıkıntı ve acı devam etmektedir. Siyasi buhranın maliyeti, Silahları Bırakma Konferansının müşküllerinde hulasa olarak müşahede edilebilir. İktisadi buhran ise, milletler arasında mübadelenin azalması ve daralması şeklinde sahasını genişletmiş ve tesirini artırmıştır. Bizim kanaatimizce beynelmilel siyasi emniyetin inkişafı için, ilk ve en mühim şart, milletlerin hiç olmazsa sulhu muhafaza fikrinde, samimi olarak birleşmesidir."
• 1 Aralık 1932 : Demiryolu Malatya'ya ulaştı.
• 15 Aralık 1932 : Samsun-Sivas demiryolu hizmete açıldı.

1931 Yılında Yaşanmş Olaylar

• 30 Ocak 1931 : Gümrük ve Tekel Bakanlığı kuruldu.
• 26 Mart 1931 : Ölçüler Kanunu kabul edildi.
• 15 Nisan 1931 : Türk Tarihi Tetkik Cemiyeti (Türk Tarih Kurumu) kuruldu.
• 23 Nisan 1931 : Fevzi Paşa-Malatya demiryolu işletmeye açıldı.
• 5 Mayıs 1931 : Gazi M. Kemal Paşa yeniden Cumhurbaşkanı seçildi.
• - İsmet (İnönü) Paşa, yeniden kabineyi kurmakla görevlendirildi.
• 10 Mayıs 1931 : Gazi M. Kemal Paşa, CHP'nin 3.Büyük Kongresinin açılışında yaptığı konuşmada; "Efendiler! ...Birinci umumi kongremiz bundan on iki sene evvel Sivas'ta, bir mektep dershanesinde yapılmıştı. Gelen murahhaslar (üyeler) türlü takipler altında, bir çok müşküllerle karşılaşmışlardı. Müzakerelerimizi dahili ve harici düşmanların süngü ve idam tehditleri altında yapmıştık..."
• 27 Temmuz 1931 : Gümrük Muhafaza Genel Komutanlığı kuruldu.
• 5 Ağustos 1931 : İstanbul Teşvikiye'de büyük yangın. 74 ev ve 7 dükkan yandı.
• 30 Aralık 1931 : Tarım Bakanlığı kuruldu.

1930 Yılında Yaşanmş Olaylar

• 30 Ocak 1930 : Milli İktisat ve Tasarruf Cemiyeti kuruldu.
• 3 Nisan 1930 : Belediyeler Kanunu (1580 sy.) kabul edildi. Bu kanunla kadınlara seçme ve seçilme hakkı verilmiştir.
• 10 Haziran 1930 : Türkiye-Yunanistan arasında 'Ahali Mübadelesi Antlaşması' imzalandı.
• 11 Haziran 1930 : Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası Kanunu kabul edildi.
• 14 Haziran 1930 : Askeri Yargıtay kuruldu.
• 22 Haziran 1930 : Jandarma Genel Komutanlığı Kuruluş Kanunu kabul edildi.
• 12 Ağustos 1930 : Fethi (Okyar) Bey tarafından 'Serbest Cumhuriyet Fırkası' kuruldu.
• 30 Ağustos 1930 : Ankara-Kayseri demiryolu Sivas'a ulaştı.
• 25 Eylül 1930 : İsmet Paşa Başbakanlıktan istifa etti.
• 26 Eylül 1930 : Adana'da Abdülkadir Kameli (Öğütçü) tarafından 'Ahali Cumhuriyet Fırkası' kuruldu.
• 27 Eylül 1930 : İsmet Paşa Kabineyi yeniden kurdu.
• 29 Eylül 1930 : Edirne'de 'Türk Cumhuriyet Amele ve Ticaret Fırkası' kurulması teşebbüsüne izin verilmedi.
• 17 Kasım 1930 : Serbest Cumhuriyet Fırkası kendi kendisini feshetti.
• 21 Aralık 1930 : Ahali Cumhuriyet Fırkası feshedildi.
• 23 Aralık 1930 : Menemen olayı. Nakşibendi tarikatına bağlı Derviş Mehmet ve kendisine katılan yandaşlarıyla, Menemen'de gösteri yapmak istediler. Menemen'de Yedek Subaylık yapan İlkokul öğretmeni Mustafa Fehmi Kubilay (doğumu:1906) bir manga askerle gericilerin üzerine yürümek ve onları durdurmak istedi. Derviş Mehmet, Kubilay'ı şehit ettikten sonra, başını kesip bir mızrağa takarak kentin sokaklarında dolaştırdı. Bu olayda, Hasan ve Şevki isimli bekçilerimizde şehit olmuşlardır. Orgeneral Mustafa (Muğlalı) başkanlığında kurulan özel bir mahkemede yargılanan suçlular, ölüme mahkum edilmişlerdir.

1929 Yılında Yaşanmş Olaylar

• 1 Ocak 1929 : Türk harflerinin öğretilmesini sağlayacak Millet Mektepleri yurdun her tarafında açıldı. Bu okullar 1936 yılına kadar faaliyet gösterdi.
• - Maarif Vekili, devrim öncülerinden Mustafa Necati Bey (doğumu:1894) öldü.
• 11 Ocak 1929 : Şair Abdülhak Hamit (Tarhan) (1851-1937) açık bulunan İstanbul Milletvekilliğine seçildi.
• 12 Şubat 1929 : Lenin'in ölümünden sonra Stalin ile iktidar mücadelesine girişen ve Stalin tarafından sürgüne gönderilen, SSCB devriminin önde simalarından Troçki İstanbul'a geldi.
• 27 Şubat 1929 : Vekaleten idare edilen Maarif (Milli Eğitim) Vekilliği'ne Vasıf (Çınar) Bey atandı.
• 28 Şubat 1929 : Şişli'de Gazi M. Kemal Paşa'nın Kurtuluş Savaşı hazırlıklarını yaptığı evin müze haline getirilmesi için bir komisyon kuruldu.
• 3 Mart 1929 : İstanbul'da yayınlanan 'Ta Hronika' adlı gazetede Türk aleyhtarı yazıların yayınlanması üzerine gazete idarehanesi, üniversite gençleri tarafından tahrip edildi.
• 4 Nisan 1929 : Yerli Malları Haftası ilan edildi.
• 7 Nisan 1929 : Maarif Vekili Vasıf (Çınar) istifa etti.
• 23 Nisan 1929 : İlk defa 'Çocuk Bayramı ve Haftası' kutlandı.
• 18 Mayıs 1929 : Şebinkarahisar ve Suşehri'nde deprem.
• 2 Haziran 1929 : Muş ili kuruldu.
• 1 Temmuz 1929 : Ankara-İstanbul şehirlerarası telefon görüşmesi başladı.
• 17 Temmuz 1929 : İzmir Ceza Mahkemesi; Dr. Hikmet (Kıvılcımlı) ve arkadaşlarını komünistlik propagandasından dolayı 4 yıl hapse mahkum etti.
• 14 Ağustos 1929 : Eskişehir Temyiz Mahkemesi 20 komüniste, 7 yıl ağır hapis cezası verdi.
• 1 Eylül 1929 : İlk ve orta öğretim okulları ders müfredatından Arapça ve Farsça dersleri kaldırıldı.
• 8 Ekim 1929 : Yüksekokullarda Fransızca'dan ayrı ikinci bir yabancı lisanın okutulması kabul edildi.
• 17 Ekim 1929 : Türkiye-SSCB (Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği) arasında Karadeniz Deniz Silahlarının Sınırlandırılması Antlaşması imzalandı.
• 25 Ekim 1929 : İstanbul-Berlin arasında ilk hava postası başladı.
• - Osmanlı Ceza Kanunu yürürlükten kalktı.
• 23 Kasım 1929 : Bursa'da tekkelerde ayin yapanlar tutuklandı.

1928 Yılında Yaşanmş Olaylar

• 8 Ocak 1928 : Adliye Vekili Mahmut Esat (Bozkurt), Latin harfleri ile ilgili olarak Türk Ocağı'nda konuşma yaptı.
• 26 Ocak 1928 : TBMM tarafından Bahriye Vekili İhsan Bey'in dokunulmazlığının kaldırılmasına ve yüce Divan'a sevkine karar verildi.
• 29 Ocak 1928 : Hıristiyanlık propagandası yaptığı anlaşılan Amerikan Kız Koleji, Bakanlar Kurulu kararıyla kapatıldı.
• 3 Şubat 1928 : İlk olarak İstanbul'da Türkçe Hutbe okundu.
• 10 Mart 1928 : TBMM, eski Ticaret Vekili Ali Cenani Bey hakkında araştırma yapılmasına karar verdi.
• 18 Mart 1928 : Eski Bahriye Vekili İhsan Bey, Yavuz Savaş Gemisi meselesiyle ilgili olarak vatana ihanet suçlaması ile suçlandı.
• 31 Mart 1928 : İzmir (Torbalı)'da deprem.
• 5 Nisan 1928 : CHP; Anayasa'da yapılacak değişiklikler ve laiklik ilkeleri üzerinde karara vardı.
• 10 Nisan 1928 : İsmet Paşa ve 120 Milletvekilinin teklifi üzerine Anayasa'dan dini terimlerin kaldırılması hakkındaki kanun (1222 sayılı) kabul edildi. Bu suretle laiklik esası Anayasa'da yer aldı.
• 14 Nisan 1928 : TBMM, eski Ticaret Vekili Ali Cenani Bey'i Yüce Divan'a sevk etmeye karar verdi.
• 16 Nisan 1928 : Eski Bahriye Vekili İhsan Bey suçlu bulundu.
• 17 Nisan 1928 : Ankara'da Ankara Palas Oteli hizmete açıldı.
• 9 Mayıs 1928 : Ankara Numune Hastanesinin yapılmasına dair kanun kabul edildi.
• 14 Mayıs 1928 : Eski Ticaret Vekili Ali Cenani Bey, milletvekilliğini korumak suretiyle para cezasına mahkum edildi.
• 20 Mayıs 1928 : Uluslararası sayıların kabulü hakkındaki kanun kabul edildi.
• 26 Haziran 1928 : Latin alfabesinin Türkçe'ye uygulanmasının mümkün olup olmadığını incelemek üzere Ankara'da Latin Harfleri Komisyonu toplandı.
• 12 Temmuz 1928 : Kuraklık dolayısıyla Bakanlar Kurulu acil olarak toplandı.
• 8 Ağustos 1928 : İstanbul Taksim'de 16.500 İngiliz Lirasına, heykeltıraş Pietro Kanonika'ya yaptırılan Cumhuriyet Anıtı törenle açıldı. Kanonika, eseri hakkında şunları söylemiştir;
• "Anıtı yapmadan önce Kurtuluş Savaşına ve Gazi ile Arkadaşlarına ait hemen bütün fotoğrafları inceledim. Anıtta görülen büyük kapının bir tarafı, Türkiye'yi Kurtuluş Savaşı sırasında canlandırmaktadır. Önde Gazi ve ardında askerler bulunmaktadır. Gazi'nin sağ tarafında ayakları dibinde duran bir kadın vardır. Kucağında çocuğu ile titreyen bu kadına Gazi, "Yağmur yağmasına rağmen niçin örtüyü üzerine almadığını" soruyor.Kadın ise sükunetle örtüyü kaldırarak bombaları gösteriyor ve bunların ıslanmaması için için örtüyü üstüne almadığını söylüyor.
• Kapının öte tarafında da Cumhuriyet'in ilanı canlandırılmaktadır. Burada önde Gazi, Cumhurbaşkanı kıyafetiyle, ardında da Milli Mücadele'de kendisine en çok yardımı dokunmuş olan İsmet Paşa ve Fevzi (Çakmak) Paşa vardır. Kapının iki tarafında da Türkiye'nin iki alayını canlandıran birer asker ile bayrak vardır. Üst kısmının bir yönünde ağlayan, diğer yönünde gülen birer Türk insanı vardır"
• 9 Ağustos 1928 : Gazi M. Kemal Paşa'nın, Sarayburnu'nda yazı devrimini müjdeleyen sözleri:
• "Arkadaşlar! Güzel dilimizi ifade etmek için yeni Türk harflerini kabul ediyoruz. Bizim güzel, ahengi zengin lisanımız yeni Türk harfleriyle kendini gösterecektir. Yüzyıllardan beri kafalarımızı demir çerçeve içinde bulunduran, anlaşılmayan ve anlamadığımız işaretlerden kendimizi kurtarmak mecburiyetindeyiz... Yeni Türk harflerini çabuk öğreniniz. Bütün millete, köylüye, çobana, hamala, sandalcıya öğretiniz. Bunu vatanperverlik vazifesi biliniz. Bu vazifeyi yaparken düşününüz ki bir milletin, bir içtimai heyetin yüzde sekseni okuma yazma bilmez. Bu ayıptır. Bundan insan olarak utanmak lazımdır. Bu millet utanmak için yaratılmış bir millet değildir; iftihar etmek için yaratılmış ve iftiharla tarihini doldurmuş bir millettir..."
• 11 Ağustos 1928 : İbrahim Necmi (Dilmen) Bey, İstanbul Dolmabahçe Sarayı'nda Latin harfleriyle ilk dersi verdi.
• 25 Ağustos 1928 : 4. Muallimler Birliği Kongresi'nde Ankara öğretmenleri, yeni Türk harflerini öğreteceklerine dair and içtiler.
• 29 Ağustos 1928 : İsmet Paşa, Dolmabahçe Sarayı'nda, Gazi M. Kemal Paşa'nın yanında Latin harfleri ile ilgili basın toplantısı yaptı. Okuma savaşı açılacağını duyurdu.
• 14 Eylül 1928 : Gazi M. Kemal Paşa, yeni Türk harfleriyle ilgili yurt gezisine çıktı. (14-21 Eylül tarihlerinde Amasya, Sivas, Kayseri ve Ankara'ya uğradı.)
• 26 Eylül 1928 : Türk Dili Sözlüğü'nü hazırlamak için ön komisyon kuruldu.
• 29 Eylül 1928 : Yeni Türk Harfleri Marşı yayınlandı.
• 4 Ekim 1928 : Kalecik dolaylarında deprem.
• 15 Ekim 1928 : Bayındırlık Vekili Behiç Bey'in yerine Recep (Peker) getirildi.
• 1 Kasım 1928 : Türk Harflerinin kabul ve tatbiki hakkındaki kanun (1353 sy.) kabul edildi.
• 12 Kasım 1928 : İstanbul'da devlet memurları, yeni Türk harflerinden imtihan edildi.
• 1 Aralık 1928 : Gazete ve sokak levhalarının yeni harflerle yazılması mecburiyeti kabul edildi.
• - İstanbul'da bulunan elçilikler Ankara'ya taşınmaya başladı.
• - 2. İktisat Şurası toplandı.
• 10 Aralık 1928 : Soyadı Komisyonu toplandı.

1927 Yılında Yaşanmş Olaylar

• 4 Ocak 1927 : Şair Süleyman Nazif (doğumu :1870) öldü.
• 18 Ocak 1927 : Lozan Barış Antlaşması, Amerika Senatosunda 34'e karşı 50 oyla kabul edilmedi.
• 2 Mart 1927 : Takrir-i Sükun Kanunu (4.03.1925), 4 .03.1929 tarihine kadar uzatıldı.
• 7 Mart 1927 : İstiklal Mahkemeleri kaldırıldı.
• 10 Nisan 1927 : Binaların numaralandırılmasına ve sokakların adlandırılmasına dair kanun kabul edildi.
• 28 Mayıs 1927 : Affedilmeyen 150'liklerin Türk vatandaşlığından çıkarılmasına dair kanun kabul edildi.
• 29 Mayıs 1927 : İsmet Paşa tarafından Ankara-Kayseri demiryolu hizmete açıldı.
• 25 Haziran 1927 : Yozgat ilinin adı TBMM'nce Bozok olarak değiştirildi.
• 1 Temmuz 1927 : Gazi M. Kemal Paşa, Kurtuluş Savaşı'ndan sonra ilk defa İstanbul'a geldi.      (16 Mayıs 1919'da ayrılmıştı.)
• 4 Temmuz 1927 : Gazi M. Kemal Paşa, İsmet (İnönü) Paşa ve Kazım (Özalp) Paşa Ordudan ayrıldılar.
• 27 Ağustos 1927 : Yunanistan'ın Sisam adasından, Türkiye'ye karışıklık çıkarmak için sızan Hacı Sami çetesi yakalandı.
• 8 Eylül 1927 : Gazi Paşa'nın ilk hastalığı. Almanya'dan Prof. Dr. Von Romberg ve Prof. Dr. Kraus davet edildi.
• 9 Eylül 1927 : Samsun-Havza demiryolu hizmete açıldı.
• 10 Ekim 1927 : Memurların maaşı ilk defa peşin olarak ödendi.
• 15 Ekim 1927 : Gazi M. Kemal Paşa, CHP Büyük Kongresinde, görüşmelerden sonra söz alarak 6 gün boyunca 6'şar saat konuşmak suretiyle (36 saatte) tarihi söylevlerini verdi. 19 Mayıs 1919'dan başlayarak Kurtuluş Savaşını anlatan bu söylev daha sonra Nutuk adı altında kitaplaştırıldı.
• 19 Ekim 1927 : Gazi M. Kemal Paşa, bütün mallarını Cumhuriyet Halk Partisine bıraktı.
• 28 Ekim 1927 : İlk nüfus sayımı: 13.648.270
•                                       1935: 16.158.018
•                                       1940: 17.820.950
•                                       1945: 18.790.174
•                                       1950: 20.947.188
•                                       1955: 24.064.763
•                                       1960: 27.754.820
•                                       1965: 31.391.421
•                                       1970: 35.666.549
• 1 Kasım 1927 : Gazi M. Kemal Paşa, 3. defa Cumhurbaşkanı seçildi ve TBMM'nin 3. dönem 1. toplantı yılını açtı. (Milletvekili sayısı 316)
• 3 Kasım 1927 : İsmet Paşa, aşağıdaki isimlerle yeni kabinesini kurdu;
• İçişleri Bakanı    : Şükrü (Kaya) Bey,
• Milli Savunma B.: Abdülhalik (Renda) Bey,
• Maliye Bakanı    : Şükrü (Saraçoğlu) Bey.
• 4 Kasım 1927 : Ankara'da, Çankaya Caddesi üzerinde ve Müze önünde heykeltıraş  Kanonika tarafından yapılan Gazi M. Kemal Paşa nın heykeli törenle açıldı.
• 5 Kasım 1927 : İsmet Paşa Kabinesi güvenoyu aldı.
• 8 Kasım 1927 : İstanbul ve İzmir'de bazı komünistler tutuklandı.
• 23 Kasım 1927 : Doğu Bölgesinde sıkıyönetim kaldırıldı.
• 24 Kasım 1927 : Ankara Taşhan'da (Ulus), heykeltıraş Kriepel tarafından yapılan Zafer Anıtı törenle açıldı.
• 27 Kasım 1927 : Güneydoğu'da 8 ili kapsayan bir Genel Müfettişlik kuruldu. Müfettişliğe İbrahim (Tali) Bey atandı.
• 17 Aralık 1927 : 'Ceride-i Resmiyye'  763.sayıdan itibaren 'Türkiye Cumhuriyeti Resmi Gazete' adıyla yayınlanmaya başladı.
• 24 Aralık 1927 : Yavuz savaş gemisinin onarımı ili ilgili dedikodular üzerine İsmet Paşa'nın teklifi ile Bahriye Vekili İhsan Bey aleyhinde TBMM, Araştırma Komisyonu kuruldu.

1926 Yılında Yaşanmş Olaylar

• 1 Ocak 1926 : Takvim ve saatte yapılan değişiklik yürürlüğe girdi.
• 10 Ocak 1926 : Ankara İstiklal Mahkemesi, Albay Osman ve yardımcılarını karışıklık çıkarmak suçundan ölüme mahkum etti.
• 14 Ocak 1926 : Bayındırlık Vekili Süleyman Sırrı Bey öldü, yerine Behiç Bey atandı.
• 18 Ocak 1926 : İstanbul Belediye Başkanı Op. Emin Bey öldü, yerine Muhittin (Üstündağ) Bey atandı.
• 30 Ocak 1926 : İstanbul Milletvekili Dr. Adnan (Adıvar) milletvekilliğinden istifa etti.
• 11 Şubat 1926 : İstanbul’da Milliyet gazetesi yayınlanmaya başladı.
• 13 Şubat 1926 : Konya’da Mevlana Celaledden-i Rumi Türbesinin Müze haline getirilmesine karar verildi.
• 17 Şubat 1926 : Türk Medeni Kanunu kabul edildi. Bu kanunla evlenme işleminin, evlendirme memuru tarafından yapılacağı hükme bağlandı.
• 28 Şubat 1926 : İstiklal Mahkemelerinin çalışmaları 7 Eylül 1926 tarihine kadar uzatıldı.
• 1 Mart 1926 : Türk Ceza Kanunu kabul edildi.
• 13 Mart 1926 : M. Kemal Paşa’nın anıları Hakimiyet ve Milliyet gazetelerinde yayınlanmaya başladı.
• 14 Mart 1926 : İstanbul Milletvekilliğinden istifa eden Dr. Adnan (Adıvar)’ın yerine 9.Kolordu eski Komutanlarından İhsan Paşa seçildi.
• 18 Mart 1926 : Antalya’da deprem.
• 22 Mart 1926 : Türk Dili Akademisine dair kanun kabul edildi.
• - Müskirat inhisarının (İçki tekeli) devlete geçmesine dair kanun kabul edildi.
• 1 Nisan 1926 : 30 Ağustos’un Zafer Bayramı olarak kabulü hakkındaki kanun kabul edildi.
• 10 Nisan 1926 : İktisadi kurumlarda yazışmanın Türkçe yapılmasına dair kanun kabul edildi.
• 11 Nisan 1926 : Kabine, İtalya Başbakanı Mussolini’nin Doğu Akdeniz ile ilgili demeci üzerine, kısmi seferberlik kararı aldı.
• 17 Nisan 1926 : Ankara’da, Musul konusu ile ilgili görüşmelere başlanıldı.
• 19 Nisan 1926 :Türkiye sahillerinde nakliyat-ı bahriye (Kabotaj) ve limanlarla, karasuları dahilinde icra-yı sanat ve ticaret hakkındaki kanun kabul edildi. (1 Temmuz 1926’dan itibaren Kabotaj Bayramı olarak kutlanacaktır.)
• 26 Nisan 1926 : İranlılarla evlenmeyi yasaklayan kanunun kaldırılması hakkındaki kanun kabul edildi.
• 30 Nisan 1926 : Samsun-Kavak demiryolu hizmete açıldı.
• 16 Mayıs 1926 : Son Osmanlı Padişahı, 6. Mehmet Vahdettin, İtalya’nın San Remo şehrinde öldü. (doğumu:1861). Osmanlının 36. ve son padişahıdır, Abdülmecit’in en küçük oğludur.
• 17 Mayıs 1926 : İstanbul’da, Turkische Post gazetesi yayınlanmaya başladı.
• - Ticaret Vekili Ali Cenani Bey’in yerine Rahmi Bey atandı.
• 18 Mayıs 1926 : İstiklal Mahkemeleri’nin görev süresi 7 Mart 1927 tarihine kadar uzatıldı.
• 21 Mayıs 1926 : Musul Antlaşması kabul edildi.
• 26 Mayıs 1926 : İstiklal Savaşı’na katılmayan memurların işten çıkarılmasına dair kanun kabul edildi.
• 28 Mayıs 1926 : İzmir Ödemiş’te İlk Kurşun Anıtı törenle açıldı.
• 31 Mayıs 1926 : Türkiye-SSCB (Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği) Antlaşması imzalandı.
• 5 Haziran 1926 : Ankara’da, Türkiye-İngiltere-Irak arasında Musul Antlaşması imzalandı.
• 15 Haziran 1926 : İzmir seyahati sırasında Gazi M. Kemal Paşa’ya suikast hazırlığında olan eski Lazistan Milletvekili Ziya Hurşit ve adamları, kendilerini suikasttan sonra Yunanistan’ın Sakız adasına kaçıracak olan motorcu Şevki’nin İzmir Valisi Kazım Dirik’e ihbarıyla yakalandılar.
• 18 Haziran 1926 : Ankara İstiklal Mahkemesi, İzmir’de görevlendirildi.
• 20 Haziran 1926 : Suikast girişimiyle ilgili olarak, Ankara’da İstiklal Mahkemesi’nin talimatıyla geniş ölçüde tutuklamalar yapıldı. Tutuklananlar arasında Milletvekillerinin ve Ordu Komutanı Paşaların da bulunması heyecanı artırdı. Şark Fatihi Kazım Karabekir Paşa da tutuklananlar arasında idi. Başbakan İsmet Paşa, Emniyet Müdürüne emir vererek Kazım Karabekir Paşa’yı serbest bıraktırdı. TBMM’nin kararı olmadan Milletvekillerinin tutuklanmaması lazımdı. İstiklal Mahkemesi ise; “TBMM adına yargı yetkisini kullandığını...” ileri sürerek, işine karışan İsmet Paşa’nın da tutuklanmasına karar verdi.
• 26 Haziran 1926 : Antalya’da deprem.
• 1 Temmuz 1926 : Türkiye, Uluslararası Cenevre Antlaşması’na katıldı.
• - Kabotaj Bayramı kutlandı.
• 4 Temmuz 1926 : Kazım Karabekir Paşa ve Ali Fuat Paşa, İzmir’de İstiklal Mahkemesi’nde sorguya çekildiler.
• 5 Temmuz 1926 : İstiklal Mahkemesi ile araları açılan Başbakan İsmet Paşa, tutuklama kararı üzerine, Mustafa Kemal Paşa’nın tavsiyeleriyle İzmir’e geldi.İstiklal Mahkemesi heyetiyle ayrı ayrı görüştü. Yapılmakta olan işlemlerin usule uygun olduğu taraflarca kabul edildi.
• 13 Temmuz 1926 : İzmir suikastı karara bağlandı: Eski Lazistan Milletvekili Ziya Hurşit, İzmir Milletvekili Şükrü, Saruhan Milletvekili Halis Turgut, İstanbul Milletvekili İsmail Canbulat, Erzurum Milletvekili Emekli Tümgeneral Rüştü Paşa (Kurtuluş Savaşı Komutanlarından), Trabzon Milletvekili Hafız Mehmet, Sarı Efe Edip, Emekli Teğmen Çopur Hilmi, Emekli Baytar Albay Rasim, Laz İsmail, Gürcü Yusuf, Eski Ankara Valisi Abdülkadir ve Kara Kemal, ölüm cezasına çarptırıldılar.
• Kazım Karabekir Paşa, Ali Fuat (Cebesoy) Paşa, Refet (Bele) Paşa, Cafer Tayyar Paşa, Mersinli Cemal Paşa ve Milletvekilleri Faik Bey, Sabit Bey, Halet Bey, Feridun Bey, Fikri Bey, Kamil Zeki Bey, Bekir Sami Bey, Besim Necati Bey, Münir Hüsrev Bey beraat ettiler.
• 13 ölüm cezası, gece yarısı infaz edildi. (Kara Kemal firarda, 27 Ağustos 1926 günü intihar etti.)
• 1 Ağustos 1926 : Ankara’da İstiklal Mahkemesi, suikast davasının 2. bölümüne başladı. Sanıkların çoğu eski İttihad ve Terakki Fırkası mensubuydu.
• 2 Ağustos 1926 : Lotus isimli Fransız gemisi, Türk sularında Bozkurt adlı Türk gemisini batırdı.Çarpışma, uluslararası bir davanın doğmasına sebep oldu.
• 26 Ağustos 1926 : Ankara İstiklal Mahkemesi kararını açıkladı: Eski Maliye Nazırı Cavid, Dr.Nazım, Milletvekili Hilmi, ölüm cezasına çarptırıldı. Gazeteci Hüseyin Cahit (Yalçın) beraat etti. Rauf (Orbay) ve eski İzmir Valisi Rahmi Bey gıyaben 10’ar yıl kalebentliğe mahkum edildiler. Salih Kaya ve Ali Osman da 10’ar yıl hapis cezası aldılar. Diğer 37 sanık ise beraat ettiler. Ölüm kararları gece yarısı infaz edildi.
• 1 Eylül 1926 : İzmir suikastını haber veren Şevki’ye 6.500 lira ikramiye verildi.
• 11 Eylül 1926 : Ankara’da otomatik telefon işletmeye açıldı.
• 22 Eylül 1926 : İstanbul Kurtuluş’ta çıkan yangında 207 ev ve dükkan yandı.
• 26 Eylül 1926 : İstanbul’da Yıldız Gazinosu açıldı.
• 4 Ekim 1926 : Medeni Kanun, Borçlar Kanunu ve Ticaret Kanunu yürürlüğe girdi.
• - İstanbul Sarayburnu’nda heykeltıraş Kriepel tarafından yapılan Gazi heykeli törenle açıldı. (İlk Gazi heykeli.)
• 6 Ekim 1926 : Kayseri Uçak Montaj Fabrikası açıldı.
• 1 Kasım 1926 : Refet (Bele) Paşa, milletvekilliğinden çekildi.
• 22 Kasım 1926 : TBMM, Güneydoğu Anadolu’da sıkıyönetimi 23 kasım 1927 tarihine kadar uzattı.
• 26 Kasım 1926 : Alpullu Şeker Fabrikası hizmete açıldı.
• 5 Aralık 1926 : İzmir’de Suikast davasında suçsuz bulunan Paşalar emekliye sevk edildi.
• 17 Aralık 1926 : Uşak Şeker Fabrikası hizmete açıldı.